Uzależnienia a wyzwania terapii i edukacji

W dniu 27 stycznia 2016 roku odbyła się konferencja w Auli im Palucha w Szpitalu Barlickiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi poświęcona uzależnieniom zorganizowana przez Fundację Vis Salutis. Uczestnikami spotkania byli nauczyciele, pedagodzy, kuratorzy oraz przedstawiciele Sądu Okręgowego. Na spotkanie przybyło ok. 400 osób.

Organizatorzy: Fundacja Promocji Zdrowia Psychicznego i Somatycznego Vis Salutis i Zakład Farmakologii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

AGENDA
10.00 – Otwarcie Konferencji 
10.10 – Uzależnienie od nikotyny prof. dr hab. n. med. Tadeusz Pietras, Uniwersytet Medyczny w Łodzi 
10.40 – Uzależnienie w osobowości borderline dr n. med. Anna Mosiołek, Uniwersytet Medyczny w Warszawie, Szpital Psychiatryczny w Tworkach 
11.10 – Inteligencja emocjonalna a alkoholizm dr n. med. Joanna Grzesiewska, Uniwersytet Medyczny w Warszawie, Szpital Psychiatryczny w Tworkach 
11.40 – Dopalacze, czy wiem co to takiego? dr Jacek Koprowicz, Pabianickie Centrum Zdrowia Psychicznego 
12.10 – Przerwa kawowa 
12.40 – Uzależnienie u osób niepełnosprawnych prof. dr hab. Dorota Podgórska-Jachnik, Uniwersytet Jana Kazimierza w Bydgoszczy 
13.10 – Doświadczanie po halucynogenach studium przypadku, dr Łukasz Mokros 
13.40 – Psychospołeczne czynniki samobójstw u osób uzależnionych dr n. med. Katarzyna Nowakowska-Domagała, Zakład Kognitywistyki Instytut Psychologii, Uniwersytet Łódzki
14.15 – Zakończenie konferencji

Konferencję otworzył zastępca prezesa Fundacji Vis Salutis prof. Tadeusz Pietras. Przywitał on przybyłych gości w tym Dyrekcję Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im N. Barlickiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, przedstawicieli Sądu Okręgowego i Kuratorium, zaproszonych wykładowców i licznie przybyłych gości.

Pierwszy wykład prof. Tadeusza Pietrasa poświęcony był uzależnieniu od nikotyny jako czynniku ryzyka innych, groźnych uzależnień takich jak alkohol, narkotyki czy dopalacze. Kolejnym wykładowca była dr Joanna Grzesiewska ze Szpitala psychiatrycznego w Tworkach, która omawiała skuteczność metod terapii uzależnienia od alkoholu. Wskazała na niejednoznaczne wyniki oceny skuteczności programów terapeutycznych.

Kolejnym mówcą była dr Anna Mosiołek – Dyrektor  Szpitala Psychiatrycznego w Tworkach oraz adiunkt Kliniki Psychiatrycznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Pani doktor zapoznała słuchaczy z  problemem zaburzeń osobowości  jako czynnikiem ryzyka uzależnień. Wskazał, że zaburzenia osobowości są częstą przyczyną używania substancji psychoaktywnych.

Dr Jacek Koprowicz, kierownik Pabianickiego Centrum Zdrowia Psychicznego, omówił zjawisko używania tzw. dopalaczy. Wykładowca zwrócił uwagę na zagrożenie zdrowotne i aspekty prawne przyjmowania dopalaczy. Wykład zilustrował licznymi przykładami z własnej praktyki psychiatrycznej Kolejny wykład wygłosiła dr Katarzyna Nowakowska-Domagała z  Instytutu Psychologii Uniwersytetu Łódzkiego dzieląc się ze słuchaczami doświadczeniem pracy terapeuty uzależnień. Kolega Łukasz Mokros opisał subiektywne doświadczenia osób przyjmujących halucynogeny. Mówca zwrócił uwagę na kontrowersje związane ze stosowaniem halucynogenów oraz na ich negatywny wpływ na funkcjonowanie człowieka.

Ostatni wykład Profesor Podgórskiej – Jachnik z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego z Bydgoszczy poruszał pomijane zagadnienie uzależnienia osób niepełnosprawnych. Wykład spotkał się ze szczególnym zainteresowaniem ze strony pedagogów i nauczycieli obecnych na Sali. Obrady podsumowała długa dyskusja i pytania uczestników do wykładowców.

Konferencji towarzyszył kiermasz książek poświęconych szeroko rozumianemu zdrowiu psychicznemu oraz pracy pedagoga z osobami uzależnionymi. Uczestnicy żywo interesowali się książkami wydawnictwa Fraszka i  wydawnictwa Continuo.

Konferencja stanowi początek cyklu spotkań, jakie fundacja Vis Salutis zamierza organizować w następnych latach.


II Ogólnopolskie Warsztaty–Zaburzenia Afektywne w Praktyce Klinicznej

W dniu 14 maja 2016 roku odbyły się II Ogólnopolskie Warsztaty–Zaburzenia Afektywne w Praktyce Klinicznej zorganizowane przez Fundację Vis Salutis. W konferencji uczestniczyło około 120 osób w tym 70 lekarzy psychiatrów.

Agenda:
09:00 Otwarcie spotkania
09:10 Ketamina w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej – prof. dr hab. n. med. Tadeusz Pietras, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Zakład Farmakologii Klinicznej
10:00 Depresja wieku senioralnego – dr hab. n. med. Jakub Kaźmierski, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Klinika Psychiatrii Wieku Podeszłego i Zaburzeń Psychotycznych
10:40 Skuteczna terapia w leczeniu depresji – wysokie dawki leku, a bezpieczeństwo pacjenta dr n. med. Kinga Bobińska, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Klinika Psychiatrii Dorosłych
11:20 Przerwa kawowa
11:50 Depresja poudarowa – prof. dr hab. n. med. Jacek Rożniecki, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Katedra i Klinika Neurologii
12:30 Obturacyjny bezdech senny – dr Maciej Król
13:20 Uzależnienia a zaburzenia afektywne – dr n. med. Joanna Grzesiewska, Szpital Psychiatryczny w Tworkach
14:00 Przerwa kawowa
14:30 Zaburzenia snu w depresji – leczenie – prof. dr hab. n. med. Tadeusz Pietras, lek. Łukasz Mokros, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Zakład Farmakologii Klinicznej
15:20 Zaburzenia osobowości a depresja – dr n. med. Anna Mosiołek, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Szpital Psychiatryczny w Tworkach
16:00 Układ pokarmowy a zaburzenia nastroju – prof. dr hab. n. med. Hanna Karakuła, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Kierownik I Kliniki Psychiatrii i Wczesnej Interwencji
16:40 Zakończenie warsztatów
17:00 Lunch

Uczestników przywitał Prezes Fundacji pan Mariusz Wróbel przedstawiając misje i cele Fundacji.

Pierwszy wykład wygłosił prof. Tadeusz Pietras. Prezentacja poświęcona była nowym możliwościom terapeutycznym leczenia depresji przy pomocy ketaminy. Lek ten wykorzystywany jest od dawna w znieczulaniu pacjentów. Badania kliniczne wskazują, że lek ten może przynieść natychmiastową poprawę w leczeniu epizodu depresyjnego.

Kolejny wykładowca dr hab. Jakub Kaźmierski poruszył interesujące zagadnienie depresji u seniorów. Problem ten jest niezwykle ważny w kontekście starzenia się populacji i wydłużającego się życia. Wykładowca obalił liczne mity na temat depresji u seniorów. Wskazał na różnice w obrazie klinicznym depresji u osób starszych w porównaniu z młodszą populacją.

Dr Kinga Bobińska wykład poświeciła optymalizacji leczenia zaburzeń afektywnych wysokimi dawkami leków przeciwdepresyjnych. Zwróciła uwagę na stosowanie zbyt małych dawek leków, co skutkuje niepełną remisją choroby.

Profesor Jacek Rożniecki mówił o depresji poudarowej. Problem ten jest zbyt mało znany lekarzom. Tymczasem udar mózgu jest częstą przyczyną niepełnosprawności i wtórnie zaburzeń nastroju. Świadomość występowania zaburzeń afektywnych u osób po udarze mózgu jest wśród lekarzy niewielka, a problem jest niezwykle ważny.

Doktor Maciej Król opowiedział o różnicowaniu bezdechu sennego z porannymi objawami zaburzeń nastroju. Przedstawił też algorytm nowoczesnego postępowania lekarskiego w przypadku podejrzenia bezdechu sennego. Zwrócił uwagę, że tradycyjna polisomnografia może być zastąpiona bardziej nowoczesnymi metodami monitorowania snu w domu pacjenta.

Kolejny wykład wygłosiła doktor Anna Mosiołek. Prezentację poświęciła związkom, jakie zachodzą pomiędzy osobowością pogranicza, a zaburzeniami afektywnymi. Odniosła się szczegółowo do metod psychoterapeutycznych i farmakologicznych pomocy osobom dotkniętym zaburzeniem osobowości typu borderline.
O powiązaniach zespołu uzależnienia od alkoholu z zaburzeniami nastroju mówiła doktor Joanna Grzesiewska. Szczegółowo omówiła nowoczesny podział choroby alkoholowej w kontekście leczenia uzależnienia i towarzyszących zaburzeń afektywnych. Wskazała na kluczową rolę terapii uzależnień z równoczesną farmakoterapią nawrotów picia.

Kolega Łukasz Mokros omówił wyczerpująco kontrowersyjne zagadnienie farmakoterapii zaburzeń snu w depresji. Wskazał na promujące sen działanie niektórych leków przeciwdepresyjnych i unikanie w długotrwałej terapii benzodiazepin i leków „Z”. Zwrócił tez uwagę na związki, jakie zachodzą między występowaniem zaburzeń snu, a zaburzeniami afektywnymi. W przebiegu zaburzeń afektywnych zawsze występują bowiem zaburzenia struktury snu, zaś przewlekła bezsenność prowadzi nieuchronnie do depresji.

Profesor Hanna Karakuła była ostatnim wykładowcą. Wykład poświęciła kontrowersyjnemu zadnieniu związków, jakie zachodzą pomiędzy spożywaniem glutenu, a występowaniem zaburzeń psychicznych. Zelektryzowała słuchaczy informacjami na temat zawartości glutenu we współczesnych odmianach zbóż. Omówiła diety bezglutenowe i ich wpływ na stan pacjentów z różnymi zaburzeniami psychicznymi.

Konferencję podsumował prof. Tadeusz Pietras zapraszając uczestników na dietetyczny lunch. Duża liczba uczestników warsztatów i liczne pytania do prelegentów wskazują na potrzebę kontynuowania tej formy edukacji. Zapraszamy zatem za rok.


Zagrożenia od substancji psychoaktywnych i zachowań kompulsywnych wśród dzieci i młodzieży

Dnia 19 października 2016 r. pod patronatem merytorycznym Fundacji Vis Salutis odbyła się konferencja „Zagrożenia od substancji psychoaktywnych i zachowań kompulsywnych wśród dzieci i młodzieży”, zorganizowana przez Stowarzyszenie Wzajemnej Pomocy Abstynenckiej „Pałacyk”.

W konferencji uczestniczyli nauczyciele, pedagodzy, dyrektorzy szkół oraz pracownicy instytucji miejskich i powiatowych zajmujących się problemem uzależnień wśród dzieci i młodzieży. Ambicją organizatorów i prelegentów było przekazanie wiedzy teoretycznej i praktycznej – niezbędnej rodzicom, opiekunom, nauczycielom – na temat uzależnień dzieci i młodzieży w aspekcie profilaktyki, terapii i rehabilitacji. Bogaty program konferencji wypełniony został wystąpieniami ekspertów z różnych środowisk: akademickich, samorządowych, administracyjnych. Wiceprezes naszej Fundacji dr hab. n. med. prof. UM w Łodzi Tadeusz Pietras scharakteryzował uzależnienia wg Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10. Z kolei Katarzyna Kaczmarek, psychoterapeutka uzależnień z Poradni dla Osób z Problemami Alkoholowymi w Piotrkowie Trybunalskim, omówiła metodykę rozpoznawania i terapii uzależnień u dzieci i młodzieży. Swoimi doświadczeniami i kompetencjami podzielili się również przedstawiciele takich instytucji, jak: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Warszawie, Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi, Komenda Miejska Policji w Piotrkowie Trybunalskim, Stacja Sanitarno-Epidemiologicznej czy Urząd Miasta w Piotrkowie Trybunalskim. Podczas konferencji podsumowano również konkursy: fotograficzno-literacki oraz multimedialny dla dzieci i młodzieży ze szkół powiatu piotrkowskiego, których tematyka związana była z profilaktyką uzależnień. Patronat honorowy nad konferencją objęli: Rzecznik Praw Dziecka, Starosta Piotrkowski, Prezydent Miasta Piotrkowa Trybunalskiego, Związek Stowarzyszeń Abstynenckich Województwa Łódzkiego.


KONSEKWENCJE PRAWNO-SPOŁECZNE UZALEŻNIEŃ

Około 130 osób uczestniczyło w konferencji naukowej pod hasłem „Konsekwencje prawno-społeczne uzależnień”, która odbyła się 7 września 2016 roku w Sądzie Okręgowym w Łodzi. Konferencję wraz z gospodarzem zorganizowała Fundacja Vis Salutis. Wśród słuchaczy byli m.in. sędziowie, policjanci, strażnicy miejscy oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych, organów samorządowych i służby więziennej.

Inicjatywa zrodziła się z wciąż aktualnej (narastającej?) potrzeby efektywnego zapobiegania uzależnieniom i przeciwdziałania ich skutkom. Punktem wyjścia dla konferencji stała się diagnoza o niedostatecznym przygotowaniu merytorycznym różnych środowisk i instytucji do identyfikacji uzależnień, profesjonalnego zapobiegania im, a także usuwania ich konsekwencji. Program konferencji został dobrany tak, aby ukazać problem uzależnień w kilku wymiarach. Prelegenci ujmowali tematykę uzależnień nie tylko w perspektywie nauk medycznych, ale również w odniesieniu do problemów prawnych, psychologii czy zagadnień pedagogicznych. 
Taka interdyscyplinarna konferencja poświęcona poważnemu problemowi społecznemu została w naszym regionie zorganizowana po raz pierwszy. Trafnie ujął tę wyjątkowość Łukasz Mokros z naszej Fundacji, który  podkreślił: „Żeby skutecznie walczyć z nałogami, musimy je zrozumieć z różnych perspektyw. I tylko takie zintegrowane podejście może pozwolić na skuteczną walkę z problemem”. Nieprzypadkowo organizatorzy opisali problematykę konferencyjną celowo dobraną sekwencją pojęć: „Uzależnienia – profilaktyka, interwencja, terapia, resocjalizacja – ograniczenia systemowe, proceduralne i medyczne”.
A skalę problemu bardzo dobitnie ukazał prof. dr n. med. Tadeusz Pietras z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, wiceprezes Fundacji Vis Salutis: „Przyjmuje się, że 50 procent przypadków zgonów to efekt uzależnień”. Ta śmiertelna statystyka obrazuje – jak podkreślali specjaliści zaproszeni na konferencję – że uzależnienia nie dotyczą jedynie wąskiej grupy środowisk patologicznych, ale stanowią bardzo poważną chorobę społeczną. Prelegenci analizowali m.in. problemy uzależnienia od alkoholu czy dopalaczy, wpływ nałogów na zaburzenia osobowości i procesy psychopatologiczne czy też prawne aspekty terapii uzależnień. Aktualny stan wiedzy naukowej, ale i różne doświadczenia praktyczne z tej dziedziny zaprezentowali wybitni eksperci z różnych centrów akademickich w kraju, m.in. z Łodzi, Gdańska, Warszawy. REFERENCJE
Patronat honorowy nad konferencją objęli: Wojewoda Łódzki prof. dr hab. Zbigniew Rau i Witold Stępień, Marszałek Województwa Łódzkiego. Wydarzeniu patronowały największe lokalne media: „Dziennik Łódzki”Radio Łódź TVP3 Łódź oraz Sąd Okręgowy w Łodzi.