Schizofrenia to bardzo ciężka choroba psychiczna, która kojarzy się przede wszystkim z występowaniem urojeń. Jednakże nie są to jej jedyne symptomy. Co więcej, warto podkreślić, że choroba nie zawsze przebiega w taki sam sposób. Wyróżnia się bowiem wiele rodzajów schizofrenii, na przykład paranoidalną, katatoniczną, dwubiegunową, czy rezydualną. To tylko przykłady, a jest ich o wiele więcej. Dlatego zapraszamy do lektury artykułu, w którym prezentujemy rodzaje schizofrenii i podstawowe kryteria diagnostyczne.
Pragniemy jednocześnie podkreślić, że artykuł ma charakter ogólny. Natomiast wszystkie osoby zainteresowane zawodem psychoterapeuty oraz kompleksową wiedzą na temat różnych rodzajów terapii zapraszamy do szkoły Vis Salutis. Prowadzimy kursy przygotowawcze do certyfikacji przez Polskie Towarzystwo Psychiatryczne.
Co warto wiedzieć na temat schizofrenii paranoidalnej?
Schizofrenia paranoidalna objawia się występowaniem urojeń. Co więcej, mogą one mieć różnoraki charakter. Pacjenci najczęściej skarżą się na omamy prześladowcze, zazdrości, oddziaływania, czy też odsłonięcia. Ponadto, mogą one też mieć formę halucynacji słuchowych. Zdarza się, że głosy “nawołują” chorego do wykonania konkretnego zadania. Pierwsze objawy pojawiają się tutaj najczęściej jeszcze przed ukończeniem 30 roku życia. Nie oznacza to, że nie mogą zachorować na ten rodzaj schizofrenii osoby starsze. Istotne jest też to, że symptomy nasilają się stopniowo. Niestety rodzina i najbliżsi zazwyczaj nie od razu zauważają, że z chorym dzieje się coś dziwnego. Dlatego też niejednokrotnie pomoc przychodzi dość późno.
Rodzaje schizofrenii – schizofrenia katatoniczna, co to dokładnie jest?
Kolejnym rodzajem tej choroby jest schizofrenia katatoniczna. Dominującym objawem jest w tym przypadku zaburzenie ruchu. Może to być pobudzenie, lub czasowe zastygnięcie bez ruchu w jednej pozycji. Jednakże to nie jedyne symptomy, jakie mogą się tutaj pojawić. Pacjenci niejednokrotnie borykają się z takimi problemami jak trudności w kontaktowaniu się z innymi ludźmi, nadmierna wrażliwość, bezsenność, urojenia prześladowcze, czy też różne lęki.
Podstawowe informacje dotyczące schizofrenii hebefrenicznej
Schizofrenia hebefreniczna to inaczej schizofrenia zdezorganizowana. Interesujące jest również to, że najbardziej odpowiada ona wyobrażeniu, jakie mają ludzie o chorobie psychicznej. Człowiek borykający się z tym schodzeniem jest bardzo niespokojny. Jego zachowanie jest niespójne i chaotyczne. Niejednokrotnie wybucha śmiechem w najmniej sprzyjających do tego sytuacjach lub wykrzywia się, kiedy inni mają powody do radości. Pojawia się tutaj wzmożony napęd ruchowy połączony z ogromną witalnością, czy gadatliwością. Chory zachowuje się tak, jakby utracił wszelkie zahamowania. Podczas kontaktów osobistych przeskakuje z tematu na temat i nie udziela odpowiedzi na zadane pytania. Można też zauważyć, że dynamika zachowania takiej osoby bardzo szybko staje się monotonna. Chory opowiada te same kawały podczas jednego spotkania, a grymasy twarzy ulegają zwielokrotnieniu.
Jak rozpoznaje się schizofrenię hebefreniczną?
W praktyce psychoterapeuci wykorzystują kryteria opracowane w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD 10. Diagnozowana osoba musi w tym przypadku spełniać jedno z kryteriów dużych. Jest to echo myśli, urojenia, głosy omamowe komentujące lub dyskutujące, a także utrwalone urojenia o treści niedostosowanej kulturowo i całkowicie niemożliwej. Co więcej, zachowanie pacjenta mieści się w granicach co najmniej dwóch z pięciu kryteriów mniejszych. Są to utrwalone omamy ze zwiewnymi urojeniami bez treści afektywnej, przerwy i wstawki w toku myślenia, zachowania katatoniczne, czyli stany bezruchu lub nadmiernej aktywności. Pozostałe dwa kryteria to apatia lub niespójność reakcji emocjonalnych, a także znaczna zmiana linii życiowej, na przykład brak celu, spadek wszelkich zainteresowań, bezczynność, autyzm i wycofanie z życia.
Rodzaje schizofrenii – garść informacji na temat schizofrenii dwubiegunowej
Schizofrenia może też przybrać formę choroby dwubiegunowej. Stwierdza się ją wówczas, gdy w trakcie jednego epizodu schorzenia obecne są symptomy charakterystyczne dla schizofrenii i choroby afektywnej. Chory boryka się z takimi problemami jak urojenia, halucynacje słuchowe i zaburzenia nastroju. Co więcej, występują też objawy afektywne depresyjne, czyli obniżony nastój, spadek energii życiowej, bezsenność, brak apetytu, spadek zainteresowań, a nawet myśli samobójcze.
Najważniejsze informacje o schizofrenii rezydualnej
Kolejnym typem tej choroby jest schizofrenia rezydualna. Choroba nazywana jest także schizofrenią przewlekłą. W tym przypadku podczas diagnostyki stwierdza się u pacjentów występowanie symptomów negatywnych schizofrenii. Jest to między innymi apatia, spowolnienie psychoruchowe, wycofanie z wszelkich kontaktów towarzyskich, a także słabsze procesy myślowe. Co więcej, warto podkreślić, że symptomy te mogą mieć różny stopień nasilenia. W początkowym etapie choroby lub w jej trakcie pacjenci często doświadczają też urojeń oraz omamów.
Schizofrenia niezróżnicowana – podstawowe objawy choroby
Schizofrenia niezróżnicowana, czyli inaczej atypowa wyróżnia się brakiem objawów w obrazie klinicznym, które stanowiłyby podstawę do rozpoznania którejkolwiek z postaci choroby. Spełnia ona jednak ogólne kryteria diagnostyczne. W tym przypadku pojawiają się zaburzenia myślenia oraz funkcjonowania. Wykorzystuje się zatem kryteria, które pomagają stwierdzić, że jest to schizofrenia. Natomiast dalsze obserwacje pacjenta umożliwią wskazanie bardziej jednoznacznej diagnozy.
W procesie związanym ze stwierdzeniem choroby musi wystąpić co najmniej jeden z czterech kryteriów większych. Wymienia się tutaj echo myśli, urojenia oddziaływania, głosy komentujące zachowanie, a także inne rodzaje omamów, na przykład posiadanie wyjątkowych zdolności. Ponadto u pacjenta muszą wystąpić minimum dwa symptomy spośród trzech kryteriów. Są to zaburzenia formalne myślenia, omamy wzrokowe, słuchowe, czuciowe, smakowe i węchowe, a także objawy negatywne, czyli apatia i spłycenie emocjonalne.
Rodzaje schizofrenii – czym jest schizofrenia prosta?
Schizofrenia prosta objawia się przez zobojętnienie na otaczającą rzeczywistość. Ponadto pojawia się też alienacja społeczna i wycofanie z wszelkich kontaktów towarzyskich. Chorzy często popadają w stany agresji w odpowiedzi na przeciwności losu. Inne objawy choroby to spowolnienie ruchowe, stany depresyjne, spadek zainteresowań, upraszczanie wypowiedzi i wiele innych. Mogą też pojawić się urojenia.
Depresja postschizofreniczna – co to jest?
Jest to epizod depresyjny, który rozwija się w następstwie schizofrenii. W tym przypadku niektóre z symptomów schizofrenii także mogą tutaj występować. U osób zmagających się z tym schorzeniem dominuje smutek, zniechęcenie, apatia, brak sił życiowych i witalności, zmniejszenie radości życia, utrata zainteresowań i wiele innych.
To tylko podstawowe informacje na temat schizofrenii. Osoby, które są głębiej zainteresowane tematem lub pragną zostać psychoterapeutą zapraszamy na kursy do szkoły psychoterapii Vis Salutis. Zatrudniamy specjalistów oraz prowadzimy szkolenia przygotowawcze do certyfikacji Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.
